Voorpagina Politiek

Tegenlicht: de Israëlische lobby

Het Midden-Oosten is een ingewikkeld en complex gebeuren, vele kilometers hiervandaan. Toch komt de problematiek in het Midden-Oosten dichterbij door de globalisering, maar krijgen we dan ook een eerlijk beeld van het hele gebeuren? Het programma Tegenlicht van de VPRO besteedt zes afleveringen aan het Midden-Oosten. Gisteren was de eerste aflevering, die ging over de Israëlische lobby in de Verenigde Staten.

In maart 2006 publiceerden de Amerikaanse politicologen John Mearsheimer en Steve Walt het controversiële artikel The Israel Lobby and US foreign policy. Daarin beschuldigden zij de Israëlische lobby ervan dat door hun toedoen de VS tegen eigenbelang een oorlog is begonnen in Irak. Dat is ze niet in dank afgenomen. De beide heren worden beschuldigd van antisemitisme en zijn op veel debatten en lezingen niet meer welkom. Ze worden in hetzelfde hoekje geplaatst als oud president van de VS Jimmy Carter die met zijn boek ‘Palestine: Peace not Apartheid’ veel weerstand kreeg.

Het is een taboe om de rol van Israël bespreekbaar te maken, want je wordt er in de politiek en in de media op afgerekend. Als je in de Amerikaanse politiek tegen Israël pleit, heb je sowieso te weinig steun. Maar in het vervolg wordt steun op alle punten die zelfs niets te maken hebben met het Midden-Oosten opgezegd. Je pleegt eigenlijk ‘politieke zelfmoord’. Lawrence B. Wilkerson, voormalig stafchef van de Amerikaanse minister van defensie Colin Powell, vertelde dat hij tijdens een lezing op een universiteit alleen het artikel van Mearsheimer en Walt had aangehaald om de laten zien dat er ook mensen waren met een andere mening. Binnen 48 uur kreeg hij een mail van een lobbyist om hem zijn plek te wijzen. En hij had er alléén naar verwezen.

Een ander belangrijke lobbygroep zijn de Evangelische Christenen in Amerika die zich verbonden voelen met het Joodse volk, steun oproepen en geld inzamelen voor Israël. Deze groep die zich de afgelopen jaren sterk heeft georganiseerd, heeft grote invloed op de politiek van George W. Bush. Bush wist aanvankelijk waar hij zijn steun vandaan moest halen, namelijk bij deze groep. Door de Christenfundamentalisten is de Amerikaanse politiek de afgelopen jaren sterk gericht op het Christendom. Kijk maar naar de issues die momenteel een grote rol spelen in de Amerikaanse binnen- en buitenlandse politiek.

Richard Perle, lobbyist en verbonden aan de conservatieve denktank American Enterprise Institute gaf tegengas door te beweren dat het artikel van Mearsheimer en Walt berust op onjuistheden en dat ze de beweringen toch niet kunnen bewijzen. Nu is deze man adviseur van de regering Bush en verbonden aan de uiterst conservatieve denktank die beïnvloed wordt door de Christenfundamentalisten in de Verenigde Staten.

Tegenstander van de Israëlische lobby, historicus Tony Judt, vindt dat ze moeten stoppen. Op het moment dat Amerika het beu is en Israël alleen maar ziet als een blok aan het been, dan heeft Israël geen vrienden meer. Dat betwijfel ik. Er zijn nog altijd grote Europese landen die achter Israël staan. Bovendien wordt het economisch aspect vergeten. Niet alleen de Amerikaanse politiek, maar ook de Amerikaanse economie is belangrijk om je lobby kracht bij te zetten.

De uitzending wordt morgenmiddag om 14.30 uur herhaald op Nederland 2. Of check de website http://plaatsdesoordeels.vpro.nl.